CHMURKA I WICHEREK

...życie tutaj jest także fikcją, choć nie zawsze...

28 czerwca 2022

FILMY (13) JERZY KAWALEROWICZ - AUSTERIA


Jesień. Wybucha wojna. W małym galicyjskim miasteczku niepokój. Żydzi postanawiają uciekać. Na miejsce odpoczynku wybierają austerię należącą do starego Żyda Taga. Przed karczmę zajeżdżają dwa wozy, na których uciekają chasydzi z rodzinami oraz cadyk z Żydaczowa. Po odjeździe Żydów Tag zamyka bramę i drzwi karczmy. W przypadku pojawienia się Kozaków planuje ukryć synową i wnuczkę w piwnicy. Do karczmy przyjeżdżają węgierscy huzarzy, którzy odłączyli się od swego regimentu. Gdy Tag zaprasza jednego z nich do austerii, padają strzały. Węgier chroni się w karczmie. Słychać odgłosy toczącej się bitwy. W austerii pojawia się przerażony Bum. Prosi o pomoc dla ukochanej Asi. Dziewczyna umiera na jego rękach po postrzale jaki dostała podczas ucieczki z ukochanym.

Do karczmy wracają także mieszkańcy miasteczka, którym nie udało się uciec przed Kozakami, m.in. rodzice Asi, kantor syn kantora, Apfelgrun i Pritsch. Wracają również chasydzi. Tag prosi obecnych o godne przyjęcie cadyka.

W karczmie chasydzi śpiewają psalmy, klaszczą i tańczą. Tag napomina ich, że to czas żałoby:

Tymczasem chasydzi w swym tańcu są coraz bardziej zapamiętali. Nie reagują na błagania Taga, by przestali, bo radość nie licuje z tragedią, która rozgrywa się tuż obok. […]

Film Jerzego Kawalerowicza według prozy Juliana Stryjkowskiego wprowadza widza w świat, który odszedł bezpowrotnie. Jest nim kultura Żydów polskich – społeczności oryginalnej i hermetycznej, posiadającej własną filozofię, obyczaje i religię. „Austeria” to jeden z piękniejszych wizualnie polskich filmów ze świetną grą aktorską Franciszka Pieczki, Wojciecha Pszoniaka, Szymona Szurmieja czy Ewy Domańskiej.

Końcowa, tragiczna scena, w której następuje rzeź chasydów zdaje się być symboliczna zapowiedzią holokaustu.

AUSTERIA

Film fabularny

Rok produkcji: 1982

Premiera: 1983. 03. 28

Lokacje: Przedbórz (ul. Cmentarna, łąki przy ul. Krakowskiej), Odrzywół (rynek)

Reżyseria - Jerzy Kawalerowicz

Scenariusz - Tadeusz Konwicki, Jerzy Kawalerowicz, Julian Stryjkowski

Zdjęcia - Zygmunt Samosiuk

Obsada aktorska”

Franciszek Pieczka - karczmarz Tag

Wojciech Pszoniak - Rudy Josełe

Jan Szurmiej - kantor, syn kantora

Ewa Domańska - Asia

Wojciech Standełło - cadyk

Liliana Głąbczyńska - służąca Jewdocha

Szymon Szurmiej - fotograf Anszel Wilf, ojciec Asi

Gołda Tencer - Blanka Wilf, żona Anszela

Marek Wilk - Bum Kramer

Zofia Bajuk - Mina, synowa Taga

Izabela Wieczorek - Lolka, wnuczka Taga

Seweryn Dalecki - Kramer, ojciec Buma

Mirosława Lombardo - Sabina Kramerowa, matka Buma

Stanisław Igar - Apfelgrün

Zofia Saretok - baronowa

Leszek Kubanek - ksiądz

Ernestyna Winnicka - żona cadyka

Feliks Szajnert - Gerson

Mieczysław Bram - Wohl

Jan Hencz - Pritsch

Szymon Herman - Sołowiejczyk

Herman Lercher - rabin

Aleksander (Olek) Mincer - chasyd "Najmłodszy"

Henryk Rajfer - chasyd "Młodzieniec"

Michał Szwejlich - chasyd "Stary"

Edward Żentara - chasyd "Złoty"

Krzysztof Kupiec - chasyd "Wysoki"

Helena Kowalska - Sołowiejczykowa

Gerard Ojeda - huzar Istvan

Michał Białkowicz - chasyd "Gruby"

Adam Czarka - chasyd "Garbaty"

Jerzy Walczak - chasyd "Najmniejszy"

Renata Berger - żona Rudego Josełe

Ewa Gierlińska - żona "Złotego"

Iwona Hofman - żona "Najmniejszego"

Alicja Malinowska - żona "Wysokiego"

Stefania Staszewska - żona "Starego"

Elżbieta Strzałkowska - żona "Chudego"

Helena Szurmiej - żona "Garbatego"

Etl Szyc - Róża Kramer, siostra Buma

Marek Węglarski - chasyd "Kulawy"

Jerzy Celiński - Kozak

Ryszard Jabłoński - syn Wohla

Kilka kadrów z filmu "Austeria"









[28.06.2022, Toruń]

3 komentarze:

  1. Byłam dawno temu w kinie, bardzo poruszył mnie ten film!

    OdpowiedzUsuń
  2. "Austeria" to arcydzieło....

    OdpowiedzUsuń
  3. Widzę, że komentarz zniknął.
    Widziałam ten film w kinie, zrobił na mnie ogromne wrażenie.
    jotka

    OdpowiedzUsuń