KARTKA Z KALENDARZA - 07.03.2023

 

Kartka z kalendarza na 7 marca 2023 roku

Wtorek

Imieniny dzisiaj obchodzą: Felicyta, Teresa, Tomasz oraz Bazyli, Efrem, Elpidia, Elpidiusz, Eubul, Eugeniusz, German, Morzysław, Nadmir, Paweł, Perpetua, Teofilakt

Przysłowia na dziś:

„Gdy w marcu topnieje, to na wiosnę mróz bieleje”

„Ruszaj w marcu w pole, by po trochu rzucić w ziemię owsa, grochu”

„Marzec uparty stroi z pługiem żarty”

Słońce

Świt: 05:32

Wsch. Sł.: 06:06

Zach. Sł.: 17:27

Dzień trwa: 11 h 15 min

Cytat dnia:

„Na­wet cień przy­jaciela star­czy, aby uczy­nić człowieka szczęśli­wym. Przy­jaciół nie po­zys­kuj lek­ko­myślnie, a tych, których po­zys­kałeś, lek­ko­myślnie nie porzucaj.”

- Marcel Achard

Tego dnia w 322 roku p.n.e. w Chalkis zmarł grecki filozof Arystoteles [ur. w Stagirze w 384 roku p.n.e.]

Poniżej XVII Rozdział Poetyki Arystotelesa

ROZDZIAŁ XVII.

 Pomysły zaś układać i opracowywać dykcją należy tak, ażeby sobie ile możności uprzytomnić to przed oczyma. Tym sposobem bowiem oglądający, jak gdyby sam był przy przebiegu zdarzeń, najjaśniej dopatrzy się tego, co stosowne, i najmniej ujdą jego uwagi sprzeczności. A dowodem tego zarzut przeciw Karkinosowi podnoszony. Jego bowiem Amfiaraos ze świątyni powracał — i to uszłoby było uwagi widza nie patrzącego, ale na scenie przepadł, gdyż mu to widzowie za złe wzięli. I powinien poeta ile możności nawet i w oznakach uczuć zarazem czynność swą objawiać. Najwięcej bowiem przemawiają do przekonania ci, którzy w naturalnym uniesieniu znajdują się, i sroży się oburzeniem porwany, i gniewa się gniewem zdjęty najprawdziwiej. I dlatego poezja idzie najsnadniej w parze z talentem albo z natchnieniem, gdyż w natchnieniu łatwo przenieść się w położenie drugich, a z talentem łączy się zmysł spostrzegawczy. Nie tylko zaś podania, ale i utworzone samodzielnie pomysły powinien poeta w ogólnym zrazu ułożyć zarysie, a potem dopiero wstawiać epizody i granice jego rozszerzać. Mówię zaś o uwzględnieniu ogólnego zarysu, np. w „Ifigenii“ tak: Po ofiarowaniu pewnej dziewicy, kiedy sprzed oczu ofiarujących niewidomie zniknęła i przeniesioną została na inne miejsce, gdzie istniało prawo, aby przybywających cudzoziemców bogu ofiarować, dziewica ta została tamże ową ofiarującą kapłanką, a w niejaki czas potem zdarzyło się bratu przybyć do kapłanki, — (że zaś wyrocznia boga udać mu się tam kazała dla jakiegoś przewinienia, to leży poza podaniem, a cel przyjścia poza zarysem ogólnym). A skoro przybył tam i pochwycony, miał już być ofiarowany, dał się poznać — czy to w sposób, jak Eurypides wymyślił, czy jak Polyejdos, zupełnie prawdopodobnie przemówiwszy, że nie tylko więc siostrze, ale i jemu przyszło na to, żeby być ofiarowanym. Stąd jego ocalenie. Następnie powinien poeta dołożywszy imiona, epizody wstawiać, a zważać, aby były w związku z całością, jak n. p. Orestesa szaleństwo, wskutek którego pochwycony został — i ocalenie jego przez oczyszczenie się. W dramatach więc epizody w szczupłych zamknięte są granicach, a epopeja przez nie właśnie rozszerza się. Odysei mianowicie osnowa sama mała jest: Podczas nieobecności czyjejś przez długie lata, i kiedy go śledzi Posejdon, a on sam jeden jest, nadto zaś sprawy jego domowe takie, że majątek mu ginie przez zalotników a na syna jego czyhają — on sam przybył po przygodach i dawszy się niektórym znajomym poznać, zasadzkę urządził i ocalił się, a wrogów zgubił. To zatem jest osnowa sama, a reszta epizody.

[07.03.2023, Toruń]