O, TÉMPORA. O MORES! (21. 941 - 1035) PERFER ET OBDURA!

 

941. PER ASPERA AD ASTRA — Przez ciemię do gwiazd — Przez ciernie do sławy

942. PAX, PAX, PAX VOBISCUM — Pokój, pokój, pokój wam (Vulgata Genesis III)

943. PAX TEUTÓNICA — Pokój teutoński (nieuczciwy, niepewny)

944. PECCAVI — Zgrzeszyłem, zbłądziłem

945. PECTÓRIBUS MORES TOT SUNT, QUOT IN ORBE FIGURAE; QUI SAPIT, INNUMERIS MORIBUS APTUS ERIT — W piersiach ludzi tyle charakterów, ile postaci na świecie; człowiek rozsądny dostosuje się do nich (Ovídius Ars am. I, 157–8)

946. PECTUS EST, QUOD DISERTOS FACIT — Serce czyni ludzi wymownymi (Quintilianus X, 7, 15)

947. PECÚLIUM RE, NON VERBIS AUGETUR — Majątek rośnie czynem, nie słowami

948. PECÚNIA NON OLET — Pieniądz nie śmierdzi

949. PECÚNIAE IMPERARE OPORTET, NON SERVIRE — Pieniądzom trzeba rozkazywać, a nie służyć (Séneca)

950. PECÚNIAE OBÓEDIUNT ÓMNIA — Pieniądzom wszystko ulega

951. PEDE POENA CLAUDO — Chromająca kara, nierychliwa (Horátius C. III. 2, 32)

952. PENDENTE LITE — W czasie trwania sporu

953. PENDENT OPERA INTERRUPTA — Wiszą przerwane prace (Vergílius Aeneis IV, 88)

954. PENÉLOPEN IPSAM, PERSTA MODO, TÉMPORE VÍNCES — Samą Penelopę z czasem zdobędziesz, wytrwaj tylko (Ovídius Ars am. I, 475)

955. PEIOR AVTS AETAS — Czas gorszy niż za dziadów (Horátius Cármina III, 6, 46)

956. PER ACCESSIT — Przez przystąpienie — Przez przyłączenie się do czyjegoś zdania przy głosowaniu

957. PER ÁCCIDENS — Przez przypadek — Przypadkiem

958. PER ACCLAMATIONEM — Przez zgodne wyrażenie woli — Jednogłośnie

959. PERACTI LABORES IUCUNDI SUNT — Praca zakończona jest przyjemna — Miło wspominać minione trudy

960. P.A. = PER ANNUM — Rocznie

961. PER ASPERA AD ASTRA — Przez ciernie do sławy

962. PER CAPUT, PER CAPITA — Od głowy, na głowę

963. PER CÓNSEQUENS — Konsekwentnie, ciągle

964. PER CONTINUITATEM — Z racji ciągłości

965. PER CONTRA — Z drugiej strony

966. PER CRUCEM AD LUCEM — Do światła, nieba przez krzyż

967. PERDIS MAJORA, SI SPERNIS, DIGNE, MINORA — Tracisz, dostojny, większe gardząc mniejszym

968. PÉRDITIS ÓMNIBUS REBUS TAMEN IPSA VIRTUS SE SUSTENTARE POTEST — Nawet gdy się wszystko straci, cnota znajdzie oparcie sana w sobie

969. PERDITÍSSIMA RES PUBLICA PLURIMAE LEGES — Gdy państwo nierządne, bardzo dużo praw (Tácitus Annales III, 22)

970. PER DÓMINUM PSTRUM — Wyrażenie makaroniczne dla oznaczenia niedbalstwa lub lekceważenia czynności jakiejś osoby

871. PÉREANT HOSTES! — Niechaj zginą wrogowie!

972. PÉREAT! — Niech zginie!

973. PÉREAT MUNDUS, FIAT IUSTÍTIA! — Niech zginie świat, byleby się stało zadość sprawiedliwości! (Św. Augustyn)

974. PÉREUNT ET IMPUTANTUR — Giną, przemijają (godziny) i są nam liczone

975. PER ERROREM — Przez pomyłkę

976. PER EXEMPLUM — Na przykład

977. PER FAS ET NEFAS — Prawem i bezprawiem —prawem i lewem — Wszelkimi środkami godziwymi i niegodziwymi

978. PER FAVOREM — Z łaski

979. PERFER ET OBDURA! — Znoś i panuj nad sobą! (Ovídius Ars am. II, 178)

980. PERICULOSUM EST CRÉDERE ET NON CREDERE — Niebezpiecznie jest wierzyć i nie wierzyć

981. PERÍCULUM IN MORA — Niebezpieczeństwo w zwłoce

982. PÉRIIT MEUM CÓRIUM — Zginęła moja skóra — Przepadłem

983. PERIIT TIBI ÓLEUM ET ÓPERA — Na próżno straciłeś czas i pracę

984. PERINDE AC CADAVER — Na podobieństwo trupa (być posłusznym) (I.Loyola Constitutiones)

985. PER INDUCTIONEM — Przez wnioskowanie

986. PER ÍNTERIM — Tymczasowo

987. PER IOCUM — Dowcipnie, dla śmiechu

988. PER LONGUM ET LATUM — Szeroko, rozwlekle

989. PER ME LICET — Dla mnie niech i tak będzie — Ja się nie sprzeciwiam

990. PER MILLE — Za tysiąc (sztuk)

991. PER MODUM — Na wzór

992. PER NEFAS — Bezprawnie

993. PER NEXUM SANGUINIS — Ze względu na związek krwi. pokrewieństwo

994. PER NON SUNT — Traktować, jakby ich nie było

995. PER ÓBITUM — Z powodu śmierci

996. PER OCCASIONEM — Przy okazji

997. PER ÓMNIA — W ogóle — W każdym przypadku

998. PER PEDES — Pieszo

999. PER PEDES APOSTOLORUM — Podróżować na wzór apostołów, tj. pieszo

1000. PERPETUUM MOBILE — Przyrząd wiecznie z siebie poruszający się

1001. PER PRO. - PER PROCURATIONEM, PER PRÓCURA — Na mocy pełnomocnictwa

1002. PERRARO HAEC ALEA FALLIT — Ta kość (rzucona) rzadko zawodzi (zawsze wywołuje kłótnię) (Horátius)

1003. PER RISUM MULTUM DEBES COGNÓSCERE STULTUM — Po częstym śmiechu poznasz głupca — Poznać głupiego po śmiechu jego

1004. PER SALTUM — Przeskakując (nie zachowując stopni pośrednich)

1005. PER SE — Samo w sobie — W czystej postaci — Samo przez się

1006. PER SOMNOS FÍERI MULTA PUDENDA SOLENT — Sen pozwala zwykle na wiele rzeczy nieskromnych (Ovidius Ars am. III, 768)

1007. PERSONA CÓMICA — Postać komiczna

1008. PERSONA GRATA — Osoba miła. będąca w łaskach

1009. PERSONÁLITER — Osobiście

1010. PERSONATA SANCTIMÓNIA, DUPLEX NEQUÍTIA — Wielbiona świątobliwość to zdwojona rozwiązłość

1011. PERSTA ATQUE OBDURA — Stój twardo przy swoim i bądź wytrwały (Horátius)

1012. PER TESTAMENTUM — Z mocy ostatniej woli — Na mocy testamentu

1013. PER TOT DISCRÍMINA RERUM — Przez tyle przygód losu

1014. PERTRÁNSIIT BENEFICIENDO — Przeżył życie czyniąc dobro

1015. PER VÁRIOS CASUS, PER TOT DISCRÍMINA RERUM — Przez rozmaite przygody i tyle niepomyślnych zdarzeń (Vergílius Aeneis)

1016. PETÍTIO PRINCÍPII — Szukanie początku — Udowadnianie tezy przy pomocy nie dowiedzionego argumentu

1017. PHILOSÓPHIA MEDETUR ÁNIMIS — Filozofia leczy ducha

1018. PHILOSÓPHIA, ÓMNIUM MATER ÁRTIUM, QUID EST ÁLIUD NISI, UT PLATO, DOMUS DEORUM — Filozofia, macierz wszystkich nauk, czymże jest, jeśli nie przybytkiem bogów (Cícero Tusc. disp. I, 26, 164)

1019. PHILOSÓPHIA THEOLOGLAE ANCILLA — Filozofia służebnicą teologii

1020. PIA CÁUSA — Cel dobroczynny, miłosierny

1021. PIA DESIDÉRIA — Pobożne życzenie (nie dające się spełnić) (tytuł pisma belgijskiego jezuity Hermana Hugo)

1022. PIA FRAUS — Pobożny podstęp (w szlachetnym celu) (Ovídius Metamorph. 9, 711)

1023. PIAE MEMCHUAE — Świętej, pobożnej pamięci

1024. PIETAS AD ÓMNIA UTILIS — Pobożność we wszystkim pożyteczna

1025. PINGUI (CRASSA) MINERVA ISTIC PHILOSOPHARIS! — Filozofujesz po domowemu, jak kucharka — W sposób prostacki filozofować

1026. PXT. = PINXIT — Namalował (podpis autora na obrazach)

1027. PISCEM NATARE DOCES — Uczysz rybę pływać

1028. PISCES NATARE OPORTET — Ryba powinna pływać

1029. PIUS DOLUS — Pobożny podstęp (w zbożnym celu)

1030. PLACET LEX ET RATA ESTO — Układ mi odpowiada i niechaj obowiązuje

1031. PLÁCITUM REGIUM — Zezwolenie panującego na ogłoszenie zarządzeń papieskich

1032. PLÁCUIT NEMO ÓMNIBUS UNQUAM — Nikt nigdy nie przypadł wszystkim do gustu (K. Janicki Epigrammata XI)

1033. PLANE STULTISAT, SL QUIS SURDO CITHARIZAT — Grać głuchemu to kompletne głupstwo

1034. PLAUDITE, CIVES! — Bijcie oklaski, obywatele! (Koniec sztuki w teatrze)

1035. PLÁUDE TUO, MILES, MARTI! NOS ÓDIMUS ARMA, PAX IUVAT ET MÉDIA PACE REPERTA QUIES — Oklaskuj Marsa, żołnierzu! Ja nienawidzę oręża, miły mi pokój i znowu odzyskana wśród pokoju cisza (Ovídius)

[26.03.2023, Toruń]