Różewicz o kobietach

To może nie jest najlepszy wiersz Różewicza, lecz ukazujący tę sferę poglądów wielkiego poety, która mieści się w jego szeroko pojmowanej idei humanizmu, w "schodzeniu poezją" do prostego człowieka, tu: do kobiety, która w twórczości autora "Kartoteki" zajmuje miejsce szczególne.
Kobiecie historia, kultura i tradycja wyznaczyła jakże odpowiedzialną a tak dyskretną, nierzadko pozbawioną, powiedzielibyśmy dzisiaj, celebryckiej sławy i popularności, rolę tej, która stara się zachować normalność w ogłupiałych czasach rządów mężczyzn. To ona niejednokrotnie bierze na swoje barki ciężar pozbawionej atrakcji codzienności i nie żądając dla siebie zbyt wiele, potrafi uratować, jeżeli nie cały świat, to to, co z niego do uratowania zostało.  

*
Lubię stare kobiety

brzydkie kobiety

złe kobiety

są solą ziemi

nie brzydzą się ludzkimi odpadkami

znają odwrotną stronę

medalu

miłości

wiary

przychodzą i odchodzą

dyktatorzy błaznują

mają ręce splamione

krwią ludzkich istot

stare kobiety wstają o świcie

kupują mięso owoce chleb

sprzątają gotują

stoją na ulicy z założonymi

rękami milczą

stare kobiety są nieśmiertelne

Hamlet miota się w sieci

Faust gra rolę nikczemną i śmieszną

Raskolnikow uderza siekierą

stare kobiety

niezniszczalne

uśmiechają się pobłażliwie

umiera bóg

stare kobiety wstają jak co dzień

o świcie kupują chleb wino rybę

umiera cywilizacja

stare kobiety wstają o świcie

otwierają okna

usuwają nieczystości

umiera człowiek

myją zwłoki

grzebią zmarłych

sadzą kwiaty

na grobach

lubię stare kobiety

brzydkie kobiety

złe kobiety

wierzą w życie wieczne

są solą ziemi

korą drzewa

są pokornymi oczami zwierząt

tchórzostwo i bohaterstwo

wielkość i małość

widzą w wymiarach właściwych

zbliżonych do wymagań

dnia powszedniego

ich synowie odkrywają Amerykę

giną pod Termopilami

umierają na krzyżach

zdobywają kosmos

stare kobiety wychodzą o świcie

do miasta kupują mleko chleb

mięso przyprawiają zupę

otwierają okna

tylko głupcy śmieją się

ze starych kobiet

brzydkich kobiet

złych kobiet

bo to są piękne kobiety

dobre kobiety

stare kobiety

są jajem

są tajemnicą bez tajemnicy

stare kobiety 

są mumiami

świętych kotów

są małymi

pomarszczonymi

wysychającymi

źródłami

owocami

albo tłustymi

owalnymi bruzdami

kiedy umierają

z oka wypływa łza

i łączy się

na ustach z uśmiechem

młodej dziewczyny

* Tadeusz Różewicz - "Opowiadanie o starych kobietach"