KLASYKA - HORACY - ODA 3 - SIC TE DIVA POTENS CYPRI

 

HORACY - ODA 3

Sic te diva potens Cypri

Tak więc ty, potężna bogini Cypru,

Niech cię prowadzi Cypru bogini,

Święcą Heleny bracia, dwie gwiazdy;

Eol niech wiatry więżąc w jaskini Dmucha

Japigiem w ciągu twej jazdy.

5 Okręcie! Grzbiet twój drogi skarb bierze,

Mego Wirgila zdrowie i głowę;

Tam, na attyckie nieś go wybrzeże,

Ochraniaj duszy mojej połowę.

Potrójną miedzią pierś miał okutą

10 Kto się odważył najpierwszy pływać

Kruchą po morskich odmętach szkutą,

Do walki sprzeczne z sobą wyzywać Wichry

afryckie z wichrem północnym:

Kto o Hyady nie pytał wcale,

15 Gardził na Adrii Notem wszechmocnym,

Co jak chce, głaszcze lub wzdyma fale.

Taki czy śmierci jakiej się zlęknie,

Jeśli suchymi patrzy oczyma

W potwory morskie, w bałwan gdy pęknie

20 Lub w epirockich skalisk olbrzyma?

Na próżno Bóg sam w mądrości swojej

Oceanami lądy przegradza:

Bezbożność nasza nic się nie boi,

Człowiek po wodach łodziami chadza.

25 Ród nasz praw bożych nieprzyjacielem;

Ile w ślepocie zgładził ich, nie wie:

Syn Jafetowy chytrym fortelem

Wynosi z nieba ognia zarzewie.

Po tej kradzieży w niebieskich progach

30 Spadły na ziemię złych chorób roje

I śmierć, tak niegdyś leniwa w nogach

Konno wyprawia się na rozboje.

Dedal skrzydłami w powietrze rwie się,

Choć - ludzie - pierzem nie porastamy…

[przełożył Lucjan Siemieński]

w. 1 Cypru bogini - Wenera od wyspy Cypru, głównej siedziby jej kultu,

w. 2 Heleny bracia, dwie gwiazdy - Dioskurowie Kastor i Polluks, bracia Heleny trojańskiej, zamienieni po śmierci w dwie gwiazdy, które wskazują drogę żeglarzom.

w. 3-4 Eol - bóg wiatrów; Japig - wiatr pn.-zach., który wieje od Apulii w stronę Epiru.

w. 14 Hyady - pięć gwiazd konstelacji Byka, których wschód i zachód przynosi deszcze i burze, w. 15 Not - wiatr pd.

w. 20 epirockich skalisk olbrzyma - skalisty przylądek w Epirze (Acroce-raunia), niebezpieczny dla żeglarzy.

w. 25 Ród nasz... - w oryg. Audax omnia perpeti Gens humana ruit per ve- titum nefas ‘zuchwały ród ludzki waży się na wszelkie zakazane zbrodnie’,

w. 27 Syn Jafetowy - Prometeusz.

w. 32 Konno wyprawia się... - w oryg. „przyśpieszyła kroku”,

w. 33 Dedal wzniósł się na sporządzonych przez siebie skrzydłach wraz z synem Ikarem w powietrze, w oryg. „na skrzydłach niedanych człowiekowi”.

[04.04.2023, Toruń]