https://youtu.be/GPxvLW_ClDQ?si=fvbtYMRQBOndj8nc
RYŚ
Rok produkcji: 1981
Premiera: 1982. 03. 15
Lokacje: Mnichów, Trzęsacz, Iłża, Skaryszew.
Świetny film oparty na opowiadaniu Jarosława Iwaszkiewicza „Kościół w Skaryszewie”. Poetyka tego filmu, tak jak wielu innych w reżyserii Stanisława Różewicza zawsze dotyczy tematów trudnych i przedstawiona jest w spowolnionej formie. Reżyser zadbał nie tylko o wierność fabule opowiadania, ale też o scenografię, muzykę i oczywiście znakomitą grę aktorską Jerzego Radziwiłłowicza i Franciszka Pieczki.
Lata II wojny światowej. W małym miasteczku ksiądz Konrad i kościelny Józef spieszą z ostatnim namaszczeniem do umierającego. Ksiądz jest wikarym miejscowej parafii - jej pleban został aresztowany przez hitlerowców i wywieziony do obozu. Po udzieleniu posługi wracają do kościoła - zatrzymują się przed obrazem szatana. Józefa gorszy to "diabelstwo", ksiądz zdaje się być zafascynowany starym płótnem...
Modlitwy wikarego przerywa nadejście młodziutkiego partyzanta "Rysia", który pragnie się wyspowiadać przed wykonaniem wyroku na zdrajcy mieszkającym w miasteczku. Na pytanie o dowody winy chłopiec zasłania się rozkazem - jego niewykonanie karane będzie śmiercią. Jednakże księdzu udaje się poznać nazwisko skazanego - jest nim stelmach Alojz. Podejrzewając tragiczną pomyłkę prosi o odłożenie egzekucji. "Ryś" zgadza się na jednodniową zwłokę i odchodzi. Ksiądz Konrad pogrąża się w rozmyślaniach - młody partyzant jawi mu się jako wcielenie szatana...
Wikary odwiedza Alojza. Pracujący na podwórku pożydowskiego domu stelmach zachowuje się dziwnie - unika rozmowy, na pytania księdza odpowiada propozycją wspólnego wyjazdu do lasu, do partyzantki. Spotkanie przerywa pojawienie się żydowskiego dziecka. Stelmach nie jest zdrajcą, skoro ukrywa Żydów. Jego śmierć nie może obciążać sumienia "Rysia" - w księdzu Konradzie dojrzewa decyzja. By ocalić duszę chłopca, sam wykona wyrok na Alojzym. Wierzy, że grzech, który uchroni innego przed potępieniem, zostanie mu wybaczony. Partyzant zgadza się dostarczyć broń następnego dnia...
Kolejna rozmowa z Alojzem pogłębia wątpliwości księdza co do słuszności wyroku na stelmacha - wikary utwierdza się w przekonaniu, że zgodził się zabić uczciwego człowieka. W chwili, gdy "Ryś" wręcza wikaremu pistolet, ksiądz Konrad odkrywa, że pod postacią partyzanta ukrywa się szatan. Strzela do niego, ale chłopiec znika - kula niszczy figurę Chrystusa Frasobliwego...
O świcie w kościele zemdlonego wikarego znajduje Alojz. Ukrywanych przez niego Żydów odkryli Niemcy, on sam musi uciekać. Razem z nim pojedzie do lasu również ksiądz Konrad.
Reżyseria - Stanisław Różewicz
Scenariusz - Stanisław Różewicz
Zdjęcia - Jerzy Wójcik
Scenografia - Tadeusz Wybult
Muzyka - Lucjan Kaszycki
Obsada aktorska
Jerzy Radziwiłowicz - ksiądz Konrad
Franciszek Pieczka - stelmach Alojz
Piotr Bajor - "Ryś"
Ryszarda Hanin - Hela, gospodyni księdza
Janusz Paluszkiewicz - kościelny Józef
Henryk Machalica - dziad Darus
Hanna Mikuć - dziewczyna w ciąży
Maria Klejdysz - córka Sieradzkiego
Anna Skuratowicz - żydowska dziewczynka ukrywana przez Alojza
Jerzy Block - Sieradzki
Ryszard Francman - mężczyzna w tłumie bijącym "Rysia" w wizji księdza Konrada
[28.05.2025, Toruń]
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz