CHMURKA I WICHEREK

...życie tutaj jest także fikcją, choć nie zawsze...

20 stycznia 2023

SOWIZRZAŁ KROTOCHWILNY I ŚMIESZNY (12)

 


12.

Historyja, jako Sowiźrzał sługą kościelnym został

we wsi Budenstatu a jako się pleban w kościele splugawił


Zostawszy już Sowiźrzał mistrzem we wsi, śpiewać nie umiał tak, jako na mistrza przysłusza. Pleban stoi u ołtarza, ku mszy się przybierał, a Sowiźrzał za nim stał, poprawiając mu ubioru. I wtym ksiądz wiatru swego popuścił, że się po kościele rozszedł. Rzekł Sowiźrzał:

Księże plebanie, taką-li ofiarę Panu Bogu czynicie a tym kadzidłem kadzicie?

Pleban odpowiedział:

Co tobie do tego? Mój jest kościół, wolno mi w kościele czynić, co ja chcę a mnie potrzeba, i chociabym się wpojśrzód kościoła wypróżnił!

Sowiźrzał rzecze:

Załóżmy się o jachtel piwa, jeśli to udziałać śmiecie.

Pleban k temu zezwolił i założyli się społem.

Mniemasz – mówił pleban – iżem ja tak nie jest świeżym, abym tego nie dokazał a uczynić nie śmiał? – Obrócił się na stronę, tam brzemię swego żołądka złożył. Potym, wstawszy, rzecze:

Otóż, panie mistrzu, masz! Azali-m nie wygrał na tobie jachtela piwa?

Sowiźrzał rzekł:

Hej, księże plebanie, będziemy pierwej mierzyć, jeśli prawie we śrzodku, jakoście sami rzekli.

I mierzył Sowiźrzał, a ono daleko było od śrzodku. Tym fortelem Sowiźrzał wygrał jachtel piwa. Tu się kucharka dopiero gniewem mało nie roztargała i rzekła:

Nie chcecie tego łotra pozbyć, aż wam wielką hańbę i też szkodę wyrządzi!


OBJAŚNIENIA


  • splugawił – wypróżnił się.

  • mistrzem – chodzi o kościelnego, ministranta, zakrystiana.

  • na mistrza przysłusza – przystoi, wypada mistrzowi.

  • wpojśrzód – pośrodku.

  • jachtel – antałek (tj. 9 garncy) w XVI stuleciu w systemie krakowskim wynosił

ok. 29 litrów (garniec krakowski liczył 3,2–3,3 litra). W oryginale mowa o beczce –

była to zwyczajowa miara objętości piwa, zawierająca osiem achteli (antałków).

  • jeśli to udziałać – czy to zrobić.

  • Azali-m nie wygrał – czyż nie wygrałem.

  • prawie we śrzodku – dokładnie (prawdziwie) na środku.

  • się [...] gniewem mało nie roztargała – omal nie pękła z gniewu.



[20.01.2023, Toruń]

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz