ZAPISKI Z CZASÓW DYKTATURY (191 – 194) CZAS. MANUSKRYPT. TOREADOR. KOŁYSANKA.

191.

Minęły Święta, Sylwester, Nowy Rok. Czas płynie. Prędzej Bóg ci odpuści niż czas. Nie ma szans na oszukanie czasu. Zatrzymanie wskazówek zegara nic nie pomoże. Niepodzielny władca naszego życia nie zna słów przebaczenia. Jeżeli nawet zdążysz na czas, przegrałeś, bo prędzej czy później musisz odpocząć po biegu, a wtedy czas pójdzie naprzód swoją drogą.

Nurtujące pytanie: czy zdążę? Podświadomie zawsze o to pytam przystępując do jakiejkolwiek z czynności, jakie mi pozostały. Do pisana również.

192.

Czasami bywa tak, że wątek poruszany w kawiarence zależy od przypadku. Tak było i tym razem. W „Nożu w wodzie” pojawił się fragment wiersza wypowiedziany przez najmłodszego z bohaterów. Postanowiłem dotrzeć do źródeł. Jest to utwór Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego,

Spotkanie z matką

Ona mi pierwsza pokazała księżyc

i pierwszy śnieg na świerkach,

i pierwszy deszcz.

Byłem wtedy mały jak muszelka,

a czarna suknia matki szumiała jak Morze Czarne.

Noc.

Dopala się nafta w lampce.

Lamentuje nad uchem komar.

Może to ty, matko, na niebie

jesteś tymi gwiazdami kilkoma?

Albo na jeziorze żaglem białym?

Albo fala w brzegi pochyłe?

Może twoje dłonie posypały

mój manuskrypt gwiaździstym pyłem?

A możeś jest południową godziną,

mazur pszczół w złotych sierpnia pokojach?

Wczoraj szpilkę znalazłem w trzcinach --

od włosów. Czy to nie twoja?

*

Ciemne olchy stoją na moczarze,

rozsypuje się w mokradłach próchno

Ej, rozświstał się wiatr na fujarze,

małe gwiazdki nad olchami zdmuchnął

Mała myszka przez ścieżkę przebiegła

Drogę Mleczna nietoperz wymierzył

I wiatr ucichł nagle. I zza węgla

z fajka srebrną w zębach wyszedł księżyc

Rozświeciły się świeceniem wielkim

chmury, dziuple, żołędzie i sęki --

jakby cały świat był srebrnym świerkiem,

srebrnym bąkiem grającym piosenki.

*

Listki drżeć zaczynają,

ptaki w ton uderzają,

słońce wschodzi nad knieję,

słońce jak śnieg topnieje.

Listkom roznąć, opadać,

ptakom też wiecznie nie żyć,

słońcu wschodzić, zachosdzić,

sercu gwiazdy i skrzypce.

*

Jak pudełko świeczek choinkowych,

nagle, w ręku, gdzieś od dna kredensu,

myśli nagle tak wchodzą do głowy,

serce trąca, i sercem zatrzęsą,.

Świeczki takie kupowała mama,

One drzemią. W nich śpi piękny zamiar.

Tylko rozwiń je i tylko zapal,

a zobaczysz, co z tego wyniknie:

w świeczkach błyśnie drogiej twarzy owal.

Matka palec wzniesie. Wiatr ucichnie.

Matkę w ręce ucałuj i włosy,

potem śniegu po uliczkach rozsyp,

żeby błyskał się i żeby chrzęścił

Potem wszystkie światła, co migocą,

do walizki zamknij. Otwórz nocą,

jeśli w drodze spotka cię nieszczęście

*

Lato w lesie. Ciemność zielona w świerkach

Szałwia. Zajęczy szczaw.

Niebo obłoki zdejmuje. Ptak zerka.

Trzmiele brzęczą wśród traw.

Motyle żółte i białe, jak latające listy.

Cisza i światło

A tam dalej i dalej, za tym pagórkiem piaszczystym,

też jest lato.

Niebo to jest małe miasteczko w niedziele,

gwiazdy gapią się na ziemię z okien,

a wiadomo, ze gwiazd jest wiele

i że wszystkie są niebieskookie.

A tam w rogu, w mieszkaniu z balkonem,

w jednym oknie, gdzie kwiat czerwony,

a to drugie okno z drugim kwiatem...

tam ty mieszkasz. I pogrzebaczem

fajerki przesuwasz. I płaczesz

Bo tak długo czekasz na mnie z obiadem.

*

Idę do ciebie. W twoją zieleń,

I w twoje śniegi. I w twój wiatr.

W twój niezmierzony idę świat,

gdzie pory roku na twej dłoni

trojaka jak Ślązaczki tańczą

i kurz się wzbija, skrzypi wóz,

odyniec biegnie przez mokradła

i jeleń rośnie pośród światła,

co, dzwoniąc, bębniąc, tarabaniąc,

zaspane gwiazdy strząsa z brzóz

Jesień to skrzypce potłuczone,

bezradna myśl nad ćwiercią smyczka,

zima to plecy twoje białe,

lato -- jak złota rękawiczka,

która porzucił w sadzie Jan,

ten Kochanowski, co mu łyżką

wystarczy stuknąć, a już wszystko

tańcuje, niebo się otwiera,

niebo niebieskich pełne piór,

truchleje wilk, basuje bór,

głosem Szekspira i Homera.

Ze srebrnych, księżycowych jezior

delfin wysuwa ucho, jesiotr

słuchaniem skraca sobie pobyt.

A z lasu truchcik sarnich kopyt.

Z rybackich ognisk bucha dym,

skwierczy na sadle plotka żółta --

to w wierszach Jana tak. I w nim

zakotwiczona moja nuta;

i wszystkie, wszystkie, wszystkie muzy,

bemole wszystkie, rytm i rym,

i księżyc, mój ubogi kuzyn,

co na telegraficznych drutach

nocą nabija sobie guzy.

But zgubił Choć jest cały światłem,

we łbie rozumu ani szczypty.

I nieskończonym sznurowadłem

wplątał się w moje manuskrypty.

...dobre… jak niemal wszystko u poety „zaczarowanej dorożki”.

193.

Kontynuując noworoczne oryginalne śpiewanie pozostaję przy operze „Carmen” Bizeta. Tym razem francuski bas-baryton Laurent Naouri wykonuje „Pieśń toreadora”.

194.

I specjalnie dla "Jotki" przepiękna "Kołysanka" Krzysztofa Komedy z filmu Romana Polańskiego "Rosemary's Baby".

[03.01.2021, Toruń]