MAŁE IMPROWIZACJE (3) POCZUCIE KLĘSKI

Noc szamoce się z myślami. Chciałbym przejść po tej cienkiej linie myśli niedostrzeżonej przez noc na tamtą stronę. Wiem, że mógłbym dać z siebie więcej i teraz, a przede wszystkim wcześniej, kiedy byłem człowiekiem uzbrojonym w wiarę i nadzieję, kiedy byłem w stanie, nie sam, rzecz jasna, lecz z innymi, znaleźliby się tacy, gdybym był poszukał ich ze świecą, kiedy wstrzymałbym upadek, jaki nastąpił później.

• Eugène Delacroix - „Wolność wiodąca lud na barykady”

Ludzie myśleli, że ta wymyślona rewolucja uszczęśliwi wszystkich. Nie wiedzieli, że hasła solidarności człowieka z człowiekiem są fałszywe. Nie ma pozytywu w tym, gdy cele jednych jadą w przeciwnym kierunku do celów innych ludzi. Zanim się spostrzegli, że zostali oszukani, wyjałowiła się ziemia, zmarniało słowo, pozieleniało pleśnią uczucie, honor, przyzwoitość i prawda poległy w nierównej walce ze sromotą, niegodziwością i kłamstwem.

(…) "Źle z moimi nerwami tej nocy. Źle. Ach, zostań ze mną.

Mów do mnie. Czemu nigdy nic nie mówisz. Mów.

0 czym ty myślisz? Co ty myślisz? Co?

Ja nigdy nie wiem, o czym myślisz. Pomyśl."

Myślę - jesteśmy w szczurzym zaułku

Gdzie zmarli ludzie pogubili kości.

"Co to za hałas?"

Wiatr pod drzwiami.

"Co to za hałas znowu? Co ten wiatr wyrabia?"

Nic, znowu nic.

"Czy

Ty nic nie wiesz? Nic nie widzisz? Nie pamiętasz

Nic?" (…) *

Być może porozumienie możliwe jest we wąskim gronie: ty i ja, może ktoś trzeci, odbudowujemy to, co przepadło, co zniszczono, czym nas podzielono, a może Los da nam – tym, którzy chcą naprawy – długie życie, abyśmy mogli zaczekać, aż pomrą oszuści. Na razie wokół nas krajobraz aż po śmierć horyzontu pustynny – brak wody, głód wilgoci, piasek a skała. Żywimy się skąpym zielem, powoli umieramy, a tamci co zajęli najlepsze miejsca mają ubaw z naszego nieszczęścia

(…) „Tu nie ma wody tu jest tylko skała

Skała bez wody i piaszczysta droga

Droga wijąca się wśród gór nad nami

Między skałami głazami bez wody

Gdyby tu była woda stanąłbym i pił

Lecz pośród skał nie można myśleć ani stać

Suchy jest pot a stopy grzęzną w piachu

Gdyby tu woda spływała ze skał

Martwa jest paszcza gór spróchniałe zęby pluć nie mogą

Tutaj nie można usiąść leżeć ani stać

I ciszy nawet nie ma w górach

Tylko bezpłodny suchy grzmot bez deszczu

I samotności nawet nie ma w górach

Tylko posępne czerwone twarze - drwią i szydzą

W drzwiach lepianek z popękanej gliny”(...) *

Siedzę w tej lepiance, w samotni położonej nieopodal dawnej oazy. Kopię pazurami studnię. Z jej głębi łyk wody dla mnie, łyk dla ciebie. Żyję jeszcze, ale tak jakbym skonał. Z mojego skonu tamci znów się cieszą. Umyślili sobie zemstę. Unurzana w błocie lawa prostackich postaci otacza mój dom gliniany.

Co będzie? Czy na rozkazanie wodza mnie zaleją, spalą, zrównają z ziemią, spopielą. Czy coś ze mnie na rusztach paleniska zostanie?

• Cyprian Kamil Norwid - „Jankiel”

Coraz to z Ciebie jako z drzazgi smolnej

Wokoło lecą szmaty zapalone

Gorejąc nie wiesz czy stawasz się wolny

Czy to co Twoje będzie zatracone

Czy popiół tylko zostanie i zamęt

Co idzie w przepaść z burzą.

Czy zostanie

Na dnie popiołu gwiaździsty dyjament

Wiekuistego zwycięstwa zaranie?

Wiary dziś życzę Tobie, że zostanie

Bo na tej ziemi jesteś po to właśnie

By z ognia zgliszcza

Mógł powstać dyjament

Wiekuistego zwycięstwa zaranie

Czy wiesz, że jesteś po to właśnie!

Połóż rękę na sercu

Otwórz oczy szeroko i skacz!

Powiedz: Teraz lub nigdy

Zamiast: Będzie co ma być

I nie czekaj aż głód spełni

Twoje cierpienie! Tak! **

* fragmenty „Ziemi jałowej” Thomasa Stearnsa Eliota

** wiersz Cypriana Kamila Norwida „Po to właśnie”

[21.03.2021, Toruń]