ZAPISKI Z CZASÓW DYKTATURY (339) PACYNKI MAKOWSKIEGO

    Poniekąd Jotka sprowokowała mnie do napisania tego krótkiego, acz obfitującego w obraz tekstu. Post dotyczy obrazków Tadeusza Makowskiego, polskiego malarza związanego z tzw. Szkołą Paryską, do której należeli tacy sławni twórcy jak Amadeo Modigliani, Marc Chagall czy Mojżesz Kiesling i Mela Muter. Przedstawiciele Szkoły Paryskiej to malarze, graficy i rzeźbiarze reprezentujący różne nurty w sztuce; najczęściej byli to ekspresjoniści i kubiści, chociaż wspólną cechą tych artystów, głównie pochodzenia żydowskiego, było (dotyczy grafików i malarzy) malarstwo figuratywne.

      W ten nurt wpisuje się Tadeusz Makowski, twórca niezwykły, działający na pograniczu sztuki naiwnej i ekspresjonizmu. Rzadko spotyka się tak charakterystyczne i sympatyczne malarstwo, pełne radości i optymizmu. Makowski maluje przede wszystkim (zwłaszcza w końcowym etapie swojej twórczości) dzieci, upodabniając ich sylwetki do drewnianych kukiełek i pajacyków. Co ciekawe, w te uśmiechnięte, zadziwione i niewinnie wyglądające twarzyczki pacynek wkłada duszę, a każdy obraz przedstawiający dzieci opowiada własną historię.

      Ponieważ nie jestem specjalistą w zakresie malarstwa, odbieram ten rodzaj sztuki spontanicznie, kierując się jedynie tym, co podpowiadają mi zmysły i własne doświadczenie. Prace Makowskiego nieuchronnie prowadzą moją pamięć w stronę wczesnego dzieciństwa, do elementarza i późniejszych szkolnych czytanek. Dobrze się czuję w otoczeniu takich obrazów i chętnie powiesiłbym, ot chociażby "Dzieci z trąbą" nad swoim łóżkiem.

• "Dzieci z trąbą"

• "Dzieci z pieskiem"

• "Jazz"

• "Mała modelka"

• "Rodzina wieśniaków"

• "Zima"

• "Maskarada"

• "Szewc"

Oto co miał do powiedzenia Tadeusza Różewicza na temat obrazu "Szewc":

Czyje to kopytka

Czyje to kopytka

komu szyje buty

na tych kopytkach

stary szewc

na niebieskich aniołom

na złotych pszczołom

na czarnych kominiarzom

na czerwonych katom

wrósł stołek

jak huba w dąb

pod stołkiem

ni to butelka ni aniołek

szyjką świeci

pociągnie łyk

kopytka z miejsca ruszają

pociągnie drugi

kopytka do drzwi pukają

pociągnie trzeci

pełno tu ptaków i dzieci.”

[11.03.2021, Toruń]