CHMURKA I WICHEREK

...życie tutaj jest także fikcją, choć nie zawsze...

01 listopada 2023

SZTUKA - FRANS HALS - MALARSTWO PORTRETOWE

 

Frans Hals - jeden z najsłynniejszych i najwybitniejszych malarzy epoki holenderskiego złotego wieku urodził się w 1582 lub 1583 roku w Antwerpii. Wkrótce potem jego rodzina uciekła na północ, aby uciec przed hiszpańską dominacją. Osiedlili się w Haarlemie, gdzie Hals będzie mieszkał do końca życia.

Jedną z zasadniczych cech twórczości Halsa jest szkicowa estetyka ukazana luźnymi i niezmieszanymi pociągnięciami pędzla.

W 1610 r. Hals dołączył do Gildiia Świętego Łukasza w Harlemie i mniej więcej w tym samym czasie poślubił swoją pierwszą żonę, Anneke Harmensdochter. Anneke zmarła jednak w 1615 roku, a dwa lata później Hals poślubił swoją drugą żonę, Lysbeth Reyniers. W 1616 roku Hals otrzymał pierwsze znaczące zlecenie i stworzył pierwszy w swojej karierze portret zbiorowy - „Bankiet Gwardii Obywatelskiej św. Jerzego”(1616).

Hals jest specjalistą od malarstwa portretowego. Namalował m.in. „Śmiejącego się kawalerzystę” (1624), „Portret Jakuba Pietersza Olycana” (1625) oraz portrety rodzajowe z tego samego okresu, jak np. „Portret błazna z lutnią” (ok. 1623-1624) i Chłopiec z lutnią(ok. 1625). W latach trzydziestych XVII wieku Hals skupił się wyłącznie na portretach na zlecenie, jednocześnie stopniowo przechodząc na bardziej surowy styl malarstwa. „Regentki przytułku starców w Haarlemie(1664) zostały namalowane zaledwie dwa lata przed jego śmiercią. Frans Hals zmarł w 1666 roku i został pochowany w kościele św. Bawona w Haarlemie.


1. Frans Hals
Błazen z lutnią (ok. 1623)
Musée du Louvre, Paryż



Frans Hals zrewolucjonizował malarstwo portretowe. Odważny w stosowaniu światła i cienia, precyzyjny w modelowaniu rysów, niezrównany w umiejętności uchwycenia portretowanej osoby dokładnie w momencie ujawnienia, osiągając dokładnie właściwy odcień koloru za pomocą serii płynnych pociągnięć pędzla, Hals nie tylko przyćmiewa swojego utalentowanego współczesnego Rembrandta, ale prawdopodobnie także wszystkich, którzy podążali za nim w sztuce portretowania.


2. Frans Hals
Śmiejący się kawalerzysta (1624)
The Wallace Collection, Londyn



Na tym żywiołowym, półdługim portrecie, młody mężczyzna pozuje z wyciągniętym ramieniem na prostym, szarym tle. Na obrazie data (1624) i wiek portretowanego (26 lat).


3. Frans Hals
Portret Jacoba Olycana (1625)
Mauritshuis, Haga


Jacob Olycan (1596-1638) był bogatym piwowarem, sędzią, a później burmistrzem Haarlemu.


4. Frans Hals

Święty Łukasz (ok. 1625)

Muzeum Sztuki Zachodnioeuropejskiej i Orientalnej, Odessa


Ten obraz przedstawia świętego Łukasza siedzącego przy biurku i czytającego z wołem za łokciem. Jest to pierwszy z czterech obrazów przedstawiających rzekomych autorów Ewangelii, z ich symbolem w tle. Pozostałe znajdują się w tej galerii.


5. Frans Hals

Verdonck (ok. 1627)

Narodowa Galeria Szkocji, Edynburg


Ten portret zmierzwionego mężczyzny z dużymi wąsami dzierżącego kość szczękową robi zaskakujące wrażenie. Pokazuje również niezwykłą zdolność Halsa do żywego przekazywania wyglądu i charakteru. Tematem jest prawdopodobnie Pieter Verdonck, prominentny członek najbardziej purytańskiej grupy mennonitów w Haarlem, który był agresywny i kłótliwy. Jego słowne ataki były uważane za tak silne, jak ciosy zadawane przez biblijnego Samsona kością szczękową osła; w rzeczywistości współczesna rycina portretu zawierała napis "Verdonck, ten szczery facet, którego kość szczękowa atakuje wszystkich".


6. Frans Hals

Sara Hessix, żona Michiela Jansza. Middelhovena (1626)

Museu Calouste Gulbenkian, Lizbona



7. Frans Hals

Peeckelhaering (ok. 1628-30)

Gemäldegalerie Alte Meister, Kassel


Peeckelhaering - Pickelherring w tradycji angielskiej - to typowa postać występująca w teatrach komediowych większości krajów europejskich. Z kuflem w lewej ręce, mężczyzna spogląda na widza z pochyloną głową i nieco oszołomionym wyrazem twarzy, humorystycznie przywołując wadę nieumiarkowania.


8. Frans Hals

Oficerowie i sierżanci Gwardii Obywatelskiej Świętego Hadriana (ok. 1633)

Frans Halsmuseum, Haarlem



9. Frans Hals

Regentki przytułku starców w Haarlemie (1664)

Frans Halsmuseum, Haarlem




[01.11.2023, Toruń]

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz