CHMURKA I WICHEREK

...życie tutaj jest także fikcją, choć nie zawsze...

18 maja 2023

O, TÉMPORA. O MORES! (23. 1114 - 1194) PROH PUDOR!

 

1114. PRAECEPTOR BONUS… OMNI MODO FIAT NOBIS AMICUS NEC OFFÍCIUM IN DOCENDO SPECTET SED AFFECTUM — Dobry nauczyciel niechaj wszelakimi sposobami stara się być naszym przyjacielem i w nauczaniu niech nie widzi obowiązku, ale uczucie (Quintilianus Institutio oratoria II, I, 1–15)

1115. PRAECLARAE MORTES SUNT IMPERATÓRIAE; PHILÓSOPHI AUTEM IN SUS LÉCTULIS PLERUMQUE MORIUNTUR, REFERT TAMEN, QUO MODO — Przesławna jest śmierć wodza; filozof zaś umiera zwykle w łóżku, ale ważne jest jak (Cícero De finibus II, 97)

1116. PRAECLARA EST AEQUABÍLITAS IN OMNI VITA ET IPEM SEMPER VULTUS — Chwalebna jest w życiu równowaga i zawsze to samo oblicze (Cícero De officiis I, 26)

1117. PRAECLARUM EST LATINE SCIRE — Chwalebne jest znać łacinę

1118. PRAEDA CABALLORUM - Ofiara koni Pan zrujnowany utrzymaniem stajni końskiej (Iuvenalis Sátirae II, 193)

1119. PRAEF.—PRAEFATIO — Przedmowa

1120. PRAEMEDITATIO FUTURORUM MALORUM LENIT EORUM ADVENTUM — Rozmyślanie o przyszłych nieszczęściach łagodzi je, gdy nadejdą (Cícero Tusc. disp. III, 14)

1121. PRAEMIANDO INCITAT — Nagradzając pobudza (Napis na orderze św. Stanisława ustanowionym przez Stanisława Augusta)

1122. PRAESENTE CADÁVERE — W obecności zmarłego

1123. PRAESENTE MÉDICO NIHIL NOCET — W obecności lekarza nic nie szkodzi

1124. PRAESTAT ÁLIQUID SUPERESSE QUAM DEESSE — Lepiej, aby coś zostało, niż miałoby zabraknąć

1125. PRAESTAT CUM DIGNITATE CÁDERE QUAM CUM IGNOMÍNIA VÍVERE — Lepiej paść z godnością niż żyć w hańbie

1126. PRAESTAT OTIOSUM ESSE QUAM NIHIL ÁGERE — Lepiej jest mieć wolny czas na wypoczynek po pracy niż nic nie robić

1127. PRAESÚMPTIO IURIS — Domniemanie prawne

1128. PRAESCRIPTUM — Przepis

1129. PRAETER PROPTER — Mniej więcej, około

1130. PRAETÉRITA MUTARE NEMO POTEST — Przeszłości nikt nie może odmienić

1131. PRAETÉRITUM TEMPUS NUNQUAM REVÉRTITUR — Czas miniony nigdy nie wraca

1132. PRAETER MISI, NON AMISI — Przeszedłem obok, ale nie pominąłem, spostrzegłem

1133. P.T. = PRAETERMISSO TITULO — Opuściwszy tytuł

1134. P.P. = PRAETERMISSIS PRAETEMITTENDIS — Opuściwszy to, co należało opuścić

1135. PRAETER NATURAM — Wbrew naturze

1136. PRAETER SPEM — Wbrew nadziei

1137. PRAEVENIRE MÉLIUS EST QUAM PRAEVENIRI — Lepiej jest wyprzedzać niż być wyprzedzanym

1138. PRETIUM AFFECTIONIS — Cena amatorska, podwyższona

1139. PRETIUM FISCI — Najwyższa cena na licytacji

1140. PRETIUM LICITI — Cena, od której zaczyna się licytację

1141. PRIMA CHARITAS AB EGO — Pierwsza miłość to ja

1142. PRIMA DOMINANDI SPES IN ÁRDUO; UBI INGRESSUS, ADSUNT STUDIA ET 1143. MINISTRI — Trudny jest początek nadziei na panowanie; ale gdyś osiągnął, masz i życzliwość, i służbę (Tácitus Annales IV, 7)

1144. PRIMA FACIE — Na pierwszy rzut oka

1145. PRIMIS EVÉNTIBUS METUS AUT FÍDUCIA GÍGNITUR — Pierwsze wyniki wywołują albo strach, albo zaufanie (Tácitus Annales XII, 31)

1146. PRIMA TUAE MENTI VÉNIAT FIDÚCIA CUNCTAS POSSE CAPI; CÁPIES, TU MODO TENDE PLAGAS — Bądź przekonany, że każdą niewiastę można zdobyć; i zdobędziesz ją, rozstaw tylko sieci (Ovídius Ars am. I, 269–70)

1147. PRIMIS MELIUSQUE SESE ONWE VIRTUTIS VITIIQUE SEMEN PRODIT AB ANNIS — Od wczesnych lat ujawnia się zalążek cnoty i wad (S. Konarski Ode II)

1148. PRIMO — Po pierwsze

1149. PRIMO AVULSO NON DEFICIT ALTER — Jeden usunięty, ale nie brak drugiego (Vergílius Aeneis VI, 143)

1150. PRIMO GRADU — Pierwszego stopnia, rzędu

1151. PRIMO ÍMPETU — Za pierwszym uderzeniem, popędem

1152. PRIMO LOCO — Na pierwszym miejscu

1153. PRIMO MIHI — Najpierw mnie

1154. PRIMO OCCUPANTI — Pierwszemu posiadaczowi (pierwszeństwo)

1155. PRIMO VOTO — Z pierwszego ślubu, małżeństwa

1156. PRIMUM MÓBILE — Pierwsza przyczyna ruchu

1157. PRIMUM NON NOCERE — Przede wszystkim nic szkodzić (Horátius)

1158. PRIMUS IN ORBE DEOS FECIT TIMOR — Najpierw strach stworzył na świecie bogów (P. Statius Thebais III. 661)

1159. PRIMUS INTER PARES — Pierwszy wśród równych

1160. PRIMUM VÍVERE, DEINDE PHILOSÓPHARI — Najpierw (móc) żyć, potem filozofować

1161. PRÍNCEPS LÉGIBUS SOLUTUS — Panujący nie podlega prawom

1162. PRÍNCIPES HOMINUM, FÍLII HÓMINUM, NON EST SALUS IN ILLIS — Darmo szukać zbawienia u pierwszych wśród ludzi, u synów ludzi (A. Mickiewicz)

1163. PRINCÍPIBUS PLACUISSE VIRIS NON ÚLTIMA LAUS EST — Nieostatnia to chwała zjednać sobie przyjaźń wybitnych ludzi (Horátius)

1164. PRINCÍPIIS OBSTA, SERO MEDICINA PARATUR — Przeciwdziałaj początkom choroby, później i lekarstwa są bezskuteczne (Ovídius Remedia omoris 91)

1165. PRIOR TEMPORE, PÓTIOR IURE — Występujący z powództwem wcześniej ma lepszą sytuację prawną

1166. PRIUS QUAM EXÁUDIAS, NE IÚDICES — Nie zanim wysłuchasz

1167. PRO AEQUO ET BONO — Za słuszność i dobro

1168. PRO AETERNA REI MEMÓRIA — Na wieczną rzeczy pamiątkę

1169. PRO ARIS ET FOCIS (PUGNARE) — Za ogniska i rzeczu domowe (walczyć) (Cícero De natura deorum III, 40, 94)

1170. PR. A. = PRO ANNO — Rocznie

1171. PRO ARTE — Dla sztuki



1172. PRO AUCTORE — Dla autora (W recepturze — dla wystawcy recepty)

1173. PRÓBITAS LAUDATUR ET ALGET — Uczciwy bywa chwalony, ale marznie przy tym (Iuvenalis)

1174. PRO BONO OMINE — Za dobrą wróż

1175. PRO BONO PUBLICO — Dla dobra publicznego

1176. PRO CALCULO — Za rachunek (ręczyć) — Za ścisłość rachunku

1177. PRO CAPTU LECTORIS HABENT SUA FATA LIBELLI — Los książek zależy od upodobań i pojętności czytelnika (Terentianus Maurus - De litteris, i de syllabis, de metris 1, 1286)

1178. PRO CENTUM — Na sto

1179. PROCESSUS IN INFINITUM — Postępowanie bez końca

1180. PROCUL NEGÓTIIS — Z dala od kłopotów, zajęć (Horátius Epod. II, 1)

1181. PRO DOMO SUA — W obronie własnego domu — W swojej sprawie (Cícero)

1182. PRO ET CONTRA — Za i przeciw

1183. PROFANUM VULGUS — Motłoch niewtajemniczony, pospolity

1184. PRO FIDE, REGE ET LEGE — Za wierność, króla i prawo

1185. PRO FORMA — Dla formy, dla pozoru

1186. PRO FUTURO — Na przyszłość

1187. PRO HAC VICE — Na tę okazję

1188. PROHIBENDA EST IRA IN PUNIENDO — Karząc nie wolno gniewać się (Cícero De officiis I, 89)

1189. PROH (PRO) PUDOR! — O, wstydzie!

1190. PROLES SINE MATRE CREATUS — Dziecko wychowane bez matki (Ovídius Metamorph. II, 553)

1192. PRO MILLE —PER MILLE — Na tysiąc

1193. PRO MEMENTO — Dla upomnienia, dla nauki

1194. P.M. = PRO MEMÓRIA — Dla pamięci

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz