O, TÉMPORA. O MORES! 30. (1719 – 1775) SIC ITUR AD ASTRA

 

1719. SERO VENIENTIBUS OSSA — Dla późno przybywających. — kości (resztki z uczty)

1720. SERVITUS DIFFICÍLLIMUM INTELLECTU EST — Niewolę najtrudniej zrozumieć

1721. SERVITUS EST POSTREMUM MALORUM ÓMNIUM — Niewola to najgorsze z nieszczęść

1722. SERVA ME, SERVABO TE — Ocal mnie, ocalę ciebie

1723. SERVUS SERVORUM DEI — Sługa sług bożych (tytuł papieża)

1724. SESQUIPEDÁLIA VERBA — Słowa długie na półtorej stopy, skomplikowane, nadęte (Horátius Ars p. 97)

1725. SI ÁUGUR AUGUREM… — Gdy augur (kapłan wróżbita) spotyka augura (porozumieją się)

1726. SI BELLUM OMÍTTIMUS, NUNQUAM PACE FRUEMUR — Jeżeli zapominamy o wojnie, nigdy nie zaznamy rozkoszy pokoju

1727. SI CURATUR, NATURA LAUDATUR, SI NON CURATUR, MEDICUS ACCUSATUR — Jeśli się uzdrawia, chwali się naturę, jeżeli nie przychodzi do zdrowia, oskarża się lekarza

1728.SI DIIS PLACET — Jeśli bogom się podoba

1729. SI DUO DICUNT IDEM, NON EST IDEM — Jeśli dwaj mówią to samo, to nie jest to samo (Teréntius)

1730. SI DUO FÁCIUNT IDEM, NON EST IDEM — Jeśli dwaj robią to samo, to nie jest to samo (Teréntius)

1731. SI FÁBULA VERA — Jeśli to prawda, co mówią

1732. SI FECISTI, NEGA — Jeśli zrobiłeś to, zapieraj się (Zasada ludzi pozbawionych honoru i nieuczciwych)

1733. SI IUVATUR, NATURA LAUDATUR, SI NON IUVATUR, MÉDICUS ACCUSATUR — Jeśli pomaga, chwali się naturę, jeśli nie pomaga, oskarża się lekarza

1734. SI LATET ARS, PRODEST — Sztuka przynosi korzyść, jeśli jest ukryta (Ovídius Ars am. II, 313)

1735. SI LEONINA PELLIS NON SATIS EST, VULPINA ADDENDA — Jeśli skóra lwa nie wystarcza, wdziej jeszcze lisią — Jeśli nie możesz czegoś osiągnąć siłą, użyj podstępu

1736. SILVA RERUM — Las rzeczy (Księga zawierająca rozmaite wiadomości)

1737. SI MAŁA CONDÍDERIT IN QUEM QUIS CÁRMINA, IUS EST RUDICIUMQUE — Jeśli ktoś kogoś dotknie złośliwym wierszem, wiedz, że jest prawo i sąd (Horátius)

1738. SI MONUMENTOM REQUIRIS, CIRCÚMSPICE — Jeśli szukasz (Jego pomnika), rozejrzyj się dokoła

1739. SI NON MI NOCES, FORTUNA — Jeśli mnie nie skrzywdzisz, fortuno (J.Słowacki Beniowski)

1740. SI NON CURABIS, NON REGNABIS — Jeśli nie zatroszczysz się, nie będziesz panował (Uchwała sejmu konwokacyjnego w styczniu 1573 r. — słowa Jana Zborowskiego do Henryka Walezego w sprawie uchwał konfederacji warszawskiej r. 1573)

1741. SI OMITTI VITA BEATA POTEST, BEATA ESSE NON POTEST — Jeżeli można pomijać milczeniem życie szczęślwie, to nie może ono być szczęśliwe

1742. SI ÓMNIA FACIENDA SUNT, QUAE AMICI VELINT, NON AMICÍTIAE TALES, SED CONIURATIONES PUTANDAE SUNT — Gdyby trzeba było robić wszystko, czego życzą sobie przyjaciele, trzeba by uważać taką przyjaźń za spisek (Cícero De officiis III, 44)

1743. SI PARVA LICET COMPÓNERE MAGNIS — Jeśli wolno porównywać rzeczy małe z wielkimi (Vergílius Georgica IV, 176)

1744. SI PÁTRIAM PRÓDERE CONETUR PATER, SILEAT FÍLIUS? — Gdyby ojciec próbował zdradzić ojczyznę, to syn miałby milczeć?

1745. SI PLACET — Jeśli się podoba, proszę

1746. SI POÉNITET, HAUD NOCET ERROR — Jeśli jest skrucha, błąd nie szkodzi

1747. SI SAPIS, SIS APIS! — Jeśliś mądry, bądź pszczołą! — Zbieraj jak pszczoła słodycz z kwiatów (Séneca)

1748. SI SENEX ÓCULOS HABERET UT IÚVENIS, VIDERET UT IUVENIS — Gdyby starzec miał oczy młodzieńca, widziałby jak młodzieniec (A. Frycz Modrzewski)

1749. SI… SINE AMORE IOCISQUE NIL EST LUCUNDUM, VIVAS IN AMORE IOCISQUE — Jeśli nie uznajesz żadnej przyjemności prócz miłosnych igraszek, to żyj wśród miłosnych igraszek

1750. SI SOLOS MÍSEROS EOS DÍCERES, QUTBUS MORIENDUM ESSET, NEMINEM EORUM, QUI VÍVERENT, EXCIPERES — Gdybyś tych jedynie uważał za nieszczęśliwych, którzy muszą umrzeć, nie wyłączyłbyś nikogo z żywych

1751. SISTE, VIATOR, ITER! — Wędrowcze, zatrzymaj się!

1752. SI TACUISSES, PHILÓSOPHUS MANSISSES — Gdybyś milczał, uchodziłbyś dalej .za filozofa (Nie dowiedziano by się o twojej głupocie)

1753. SI VENTRI BENE, SI LÁTERI PEDIBUSQUE TUIS, NIL PÓTERUNT DIVÍTIAE REGALES ÁDDERE — Jeśli brzuch, boki i nogi są w porządku, to niczego więcej dać ci nie mogą bogactwa królów (Horátius)

1754. SI VIS AMARI, AMA! — Jeśli chcesz być kochana, kochaj sama! (Séneca)

1755. SI VIS ME FLERE, DOLENDUM EST PRIMUM IPSI TIBI — Jeśli chcesz, bym płakał, to przede wszystkim trzeba, byś cierpiał (Horátius Ars. 103–10)

1756. SI VIS PACEM, PARA BELLUM — Jeśli chcesz pokoju, gotuj się do wojny (Vegetius Institutio rei militaris III Prologos)

1757. SI VIS PACEM, PARA IUSTÍTIAM — Jeśli chcesz pokoju, stosuj sprawiedliwość (Napis na pałacu pokoju w Hadze)

1758. SI VIS VITAM, PARA MORTEM! — W aspekcie śmierci życie nabiera pełni! (Freud)

1759. SI VITAE MÉRITIS RESPONDET GLÓRIA FAMAE, NUL LA TUOS ACTUS PÓTERIT ABOLERE VETUSTAS — Jeśli zasługom życia równa odpowiada chwała, nigdy czas nie zdoła zatrzeć czynów twoich

1760. SIBI QUAEQUE VIDETUR AMANDA; PESSIMA SIT, NULLI NON SUA FORMA PLACET — Każda wydaje się sobie godną miłości; choćby najbrzydsza, to jednak komuś uroda jej się podoba (Ovídius Ars am. I, 611–12)

1761. SIBI QUAQUE DAT MORES, MTNISTERIA CASUS ADSIGNAT — Obyczaje każdy sobie określa, służby wyznacza przypadek

1762. SIC — Tak — Dosłownie

1763. SIC AMA, TAMQUAM OSURUS — Tak kochaj, jakbyś zamierzał nienawidzić

1764. SIC CUM INFERIORE VIVAS, QUEMÁDMODUM TECUM SUPERIOREM VELIS VÍVERE — żyj tak z niższymi, jak chciałbyś, aby żyli z tobą wyżsi

1765. SIC ASTRA VOLUNT — Tak chcą gwiazdy (S t. Wyspiański Zygmunt August)

1766. SIC FATA TULERE — Tak zrządziły losy

1767. SIC FATA VOLUNT — Tak los chce

1768. SIC ITUR AD ASTRA — Tak się kroczy ku gwiazdom, dąży do zaszczytów (Vergílius Aeneis IX, 641)

1769. SIC SEMPER TYRANNIS — Tak zawsze z tyranami

1770. SIC ME SERVAVIT APOLLO — Tak mnie ocalił Apollo (Horátius Satirae I, 9, 78)

1771. SIC SINE LABORE VENTER IMPLETUR MEUS — Tak bez trudu napełnia się mój żołądek (Phaedrus)

1772. SIC NE PERDÍDERIT, NON CESSAT PÉRDERE LUSOR — Tak grasz, aby nie przegrać, nie przestaje przegrywać (Ovídius Ars am. I, 449)

1773. SICUT COELUM DEIS, ITA TERRAE GÉNERI MORTÁLIUM DATAE QUAEQUE VÁCUAE, EAE PÚBLICAE SUNT — Jak niebo bogom, tak ziemie dane są rodzajowi ludzkiemu, a te, które są puste, stanowią własność publiczną (Tácitus Annales XIII, 56)

1774. SICUT DIES IUYENTUTJS, SIC ET SENECTUS TUA — Jakim kto był za młodu, takim jest na starość

1775. SICUT IN COELO ET IN TERRIS — Jako na niebie, tak i na ziemi

[16.10.2023, Toruń]