SZTUKA - SZTUKA STAROŻYTNEGO EGIPTU (2)

 

    Aby zrozumieć cel sztuki starożytnego Egiptu, na dzieła sztuki należy spojrzeć z perspektywy Egipcjan, którzy je wytworzyli. Stało się tak, ponieważ sztuka Egipcjan miała zupełnie inny cel niż sztuka kultur późniejszych i dzisiaj, ponieważ tradycyjna sztuka egipska przedkładała funkcję nad formę. Doprowadziło to do powstania dzieł sztuki, które były dość stabilne i konwencjonalne w projektowaniu, ale były również niezwykle abstrakcyjne. Z tego powodu dokonano niepochlebnych porównań do późniejszych stylów sztuki greckiej i renesansowej , ponieważ dzieła te miały bardziej naturalistyczny charakter.

    Dokonane porównania wykazały wyjątkowo odmienne właściwości, które cechowała sztuka egipska w porównaniu z innymi formami sztuki, co wskazuje na znaczenie zrozumienia celu sztuki egipskiej.

    Podczas obecnie wytwarzane dzieła sztuki są zazwyczaj przeznaczone do oglądania przez publiczność, sztuka starożytnego Egiptu znacznie się pod tym względem różniła. Pomimo tego, że świat zachwyca się olśniewającymi skarbami znalezionymi w grobowcu Tutanchamona i zapierającymi dech w piersiach płaskorzeźbami w grobowcach Nowego Państwa, trzeba pamiętać, że starożytna sztuka egipska nigdy nie miała być oglądana przez innych. Te dzieła sztuki zostały wykonane wyłącznie dla zmarłych, ponieważ ich jedynym celem było prowadzenie ducha w życiu pozagrobowym i ozdobienie grobowca.

    Niezwykłą cechą sztuki egipskiej, jest to, że tekst był dołączony do prawie wszystkich wyprodukowanych obrazów. Widać to przede wszystkim w stworzonych posągach i reliefach. Na posągach tekst identyfikujący i wyjaśniający zwykle pojawiał się na tylnym filarze lub podstawie, na której opierała się praca, podczas gdy reliefowe obrazy i panele miały zwykle dłuższe podpisy, które wyjaśniały i uzupełniały historie w ukazywanych scenach.

    Hieroglify były również postrzegane jako dzieła sztuki same w sobie, mimo że te małe inskrypcje nie zawsze oznaczały to, co przedstawiały. Tradycyjnie hieroglify były dźwiękami fonetycznymi używanymi do wyjaśnienia obrazów, z którymi były połączone. Czasami jednak miały one charakter ikonograficzny, ponieważ przedstawiały rzeczywisty przedmiot i pojęcie w formie słownej.

6. Królowa Nefertari dowodzona przez Izydę, córkę boga ziemi Geba i bogini nieba Nut (ok. 1279-1213 p.n.e.); Metropolitan Museum of Art, za pośrednictwem Wikimedia Commons

7. Starożytny egipski papirus z Księgi Umarłych Hunefera przedstawiający ceremonię „otwarcia ust” (1275 pne). Hunefer, domena publiczna, za pośrednictwem Wikimedia Commons

8. Paleta Narmera, należąca do króla Narmera w okresie archaicznym . Wotum rejestrujące historię tego rodzaju, który nosi koronę Górnego Egiptu. Bez ograniczeń, za pośrednictwem Wikimedia Commons

9. Ilustracja autorstwa Giovanniego Battisty Belzoniego (1778-1823) przedstawiająca Tablice przypominająca badania i operacje prowadzone w Egipcie i Nubii. Górna część przedstawia ilustrację Orła z grobów królewskich w Tebach; Darmowe ilustracje z domeny publicznej, za pośrednictwem Wikimedia

 

10. Papirus Hunefera , przedstawiający sąd zmarłych w obecności Ozyrysa 

(ok. 1275 r. p.n.e.). domena publiczna,  Wikimedia Commons

[11.06.2022, Toruń]